Tintelende vingers door de mobiele telefoon

Ze staan inmiddels op woonflats, ziekenhuizen en kantoren. Voor het grote publiek zijn gsm-telefoonmasten inmiddels een gewoon onderdeel geworden van het straatbeeld, maar sommige mensen kampen met flinke gezondheidsklachten. Ze worden echter niet altijd serieus genomen.

door Frederik van Lookeren Campagne
DEN HAAG – Ad van Kampveld werkt niet graag meer op het kantoor van zijn bedrijf. Het verhuisde onlangs naar een plek waar hij ziek wordt. Eerder al verhuisde hij naar een woning in Scheveningen, omdat hij in zijn oude huis ziek werd. En dat allemaal door iets dat niet zichtbaar is en voor de meeste mensen ook niet voelbaar: straling van gsm- en andere antennemasten. Het nieuwe kantoor van Van Kampveld staat in het Beatrixkwartier, een gebied vol zenders. Uit het register van het Nationaal Antennebureau blijkt dat hier 27 telefoonmasten staan en de 128 meter hoge radiozender van onder meer Radio West. ”Daar komt sinds kort nog bij dat er ook een zender voor Digitenne staat, de draadloze vervanger van de kabel”, aldus Van Kampveld. Hij woonde tot voor kort in het Haagse Hout, met 71 antennes voor gsm (mobiele telefoons) en umts (mobiele telefoons met video) het meest bestraalde gebied van de stad, zo blijkt uit gegevens van het antennebureau.

De meeste zijn te vinden op kantoren, kerken en flats. De bewoners kunnen plaatsing tegenhouden, maar de procedure is zo ondoorzichtig, dat de meesten verrast worden als de kraanwagen met de zendmast voor komt rijden. Zo merkten bewoners van een flatgebouw op de hoek van de Herenstraat en de Haagweg in Rijswijk eind november tot hun schrik dat er opeens een antenne op hun dak stond. Twee jaar geleden begonnen de problemen voor Van Kampveld toen hij een draadloze huistelefoon kocht. De centrale deurvergrendeling van de auto sprong spontaan open, de verwarming kreeg kuren en een gezonde boom in de tuin werd ziek. Zelf kreeg hij een branderige huid en tintelingen in de vingers. Zijn dochtertje ging weer bedplassen. ‘Elektrosmog’. Het zijn de verschijnselen die veel slachtoffers van elektromagnetische straling melden. Volgens de Wageningse neurobioloog Hugo Schooneveld zijn er 150.000 mensen in Nederland die last hebben van ‘elektrosmog.’ Veelgehoorde klachten zijn duizelingen, hartkloppingen, droge ogen en tintelingen in de vingers. Erg algemene klachten, waar artsen niet goed raad mee weten. De huisarts van Ad wist er niet goed raad mee en een psychiater zag geen psychiatrische oorzaak; hun conclusie was dan ook dat hij last had van elektromagnetische straling. Erg serieus worden de klagers niet genomen door hun omgeving. Ook secretaris Erik van Rongen van de Gezondheidsraad, een onafhankelijk adviesorgaan van de overheid, heeft zijn twijfels: ”Het probleem is dat deze gezondheidsklachten een heleboel oorzaken kunnen hebben.” Hij wijst op de radio- en tv zenders die er al vele tientallen jaren staan. ”De problemen zijn pas gekomen toen overal in de steden de gsm-antennes zichtbaar werden.”

De Gezondheidsraad heeft kritiek op de werkwijze bij een onderzoek van TNO, waarbij de proefpersonen opvallend veel klachten kregen van een umts-testzender. Door de slechte methode wil de raad geen conclusies verbinden aan dit onderzoek, maar wachten op herhalingsonderzoeken in Zwitserland en Denemarken. Ook minister Brinkhorst van Economische Zaken, verantwoordelijk voor het antennebeleid, wil hierop wachten. De overheid zal diep in de buidel moeten tasten om telecom-aanbieders schadeloos te stellen als umts in de ban wordt gedaan. Hij is wel voor een onderzoek naar de effecten van DECT-telefoons – draadloze huistelefoons met een bereik van 300 meter die in veel huishoudens een vaste plek hebben verworven. Het basisstation zendt de hele dag een puls uit die vergelijkbaar is met een gsm-antenne op twintig meter afstand. ”Bij mijn weten is daar nooit onderzoek naar gedaan, terwijl je toch regelmatig hoort dat mensen hier last van hebben. Daarom zou het goed zijn als hier eens onderzoek naar gedaan wordt”, aldus Van Rongen. Overigens heeft de Gezondheidsraad nog geen mening over deze telefoons. Ad van Kampveld heeft inmiddels een afschermkap gekocht, waarin het basisstation is verpakt, zodat de straling is beperkt tot dertig meter. Toch belt hij voor alle zekerheid alleen nog maar met een vast toestel.